معرفی و تعریف پاتولوژی

آسیب شناسی(Pathology ) از نظر لغوی از دو واژه پاتو(Patho= pathos ) به معنی رنج، درد و عذاب و لوژی(logy= logos) به معنی مطالعه
تشکیل شده است.
به عبارت اختصاصی تر آسیب شناسی ، دستورالعملی است ارتباطی که علوم پایه و تجربیات بالینی را
در بر گرفته و به منظور مطالعه تغییرات ساختاری وعملکردی در سلولها، بافتها و اندامها که زمینه بیماریها(Diseases) را بوجود می آورند
اختصاص یافته است.

آسیب شناسی عبارت است از مطالعه اختلال در مولکولها، سلولها، بافتها و عملکرد که
در ارگانیسم های زنده در پاسخ به عوامل آسیب رسان یا محرومیتها رخ می دهد.
بسیاری از این عوامل ترکیبات شیمیایی هستند که اغلب شامل فرآورده های دیگر ارگانیسم ها که مهمترین آنها
میکروارگانیسم های پاتوژن( بیماری زا )، می باشند. دیگر عوامل آسیب رسان اشکال متنوع انرژی از قبیل گرما،
تشعشعات و نیروهای مکانیکی هستند که در مقادیر زیادی اعمال می شوند. ضمن اینکه بیشتر شرایط مرضی،
ناشی از در معرض قرارگرفتن بافتهای بدن با مواد آسیب رسان می باشد،
ولی محرومیت از عناصر غذائی ضروری، از قبیل پروتئین ها،‌ مواد معدنی، ویتامین ها، آب و اکسیژن نیز ممکن است
به همان اندازه دارای آثار مضر و تخریب کننده باشد. فاکتورهای ژنتیکی نیز ممکن است دارای نقش مهمی در آسیب شناسی باشند.

انواع مطالعه آسیب شناسی

به طور سنتی،‌ مطالعه آسیب شناسی به دو قسمت آسیب شناسی عمومی(General pathology ) و آسیب شناسی اختصاصی
یا سیستمیک(Special or systemic pathology ) تقسیم می گردد. اولی در خصوص مطالعه واکنشهای پایه و اساسی
سلولها و بافتها نسبت به محرکهایی که زمینه همه بیماریها را بوجود می آورند متمرکز شده است.
در حالیکه دومی پاسخهای ویژه ارگانها و بافتهای اختصاصی نسبت به محرکهای کم و بیش شناخته شده را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهند.

تعاریف دیگر

واژه کلیدی در تعریف آسیب شناسی، واژه پاسخ(Response) است، ‌که عبارت است از طیف وسیعی از واکنشها
که از آسیب برگشت پذیر تا آسیب برگشت ناپذیر و مرگ تا دگرگونیهای بدخیم را دربرمی گیرد.
زمانیکه″پاسخ″ باعث اختلال در سلامتی و صحت(Well – being ) موجود زنده گردد،‌ تحت عنوان بیماری قلمداد می شود.
بدن تحت تأثیر محرکهای نرمال زیادی قرار می گیرد، که نسبت به آنها همانگونه که به محرکهای غیر نرمال و آسیب رسان
واکنش نشان می دهد، پاسخ می دهد. به عنوان مثال، روند های آتروفی و نکروز که در سیر تحلیل رفتن طبیعی(Involution)
طبیعی تیموس رخ می دهد بی شباهت به آتروفی و نکروزی که در اثر اختلال در تأمین خونرسانی به یک اندام یا بافت رخ می دهد،‌
نیست.

برخی پاسخها، مثل مرگ سلول در اثر آنوکسی،‌ پاسخهای پاسیو هستند، ‌در حالیکه بیشتر پاسخها،‌
از قبیل آماس، ‌پاسخ اکتیو بوده و در بیشتر موارد نشان دهنده مکانیسم های نرمال دفاعی و نجات دهنده زندگی می باشند.
در بعضی موارد، این مکانیسم های محافظتی عامل آسیب رسان را در همان ابتدا خنثی یا حذف کرده
و در نتیجه بیماری که از نظر بالینی قابل تشخیص باشد شکل نمی گیرد.

جالب است بدانید …

در موارد دیگر،‌ این واکنشها کمتر مؤثر بوده و بیماری متعاقب آن اغلب شدیدتر خواهد بود،‌ در این موارد،‌ بیمار ممکن است
ناهنجاریهای سیستمیک متنوع یعنی سمپتوم(Symptoms ) و همچنین علائم قابل رویتی(Signs) را به عنوان پی آمد پاسخ تجربه کند.
وقتی چنین واقعه ای رخ می دهد، بیمار دارای بیماری بالینی بوده که ممکن است کشنده باشد.
در بعضی مواقع، این مکانیسم های دفاعی طبیعی به بیراهه رفته، منجر به آسیب های بیشتری به میزبان می گردد.
بنابراین،‌ واکنشهای دفاعی میزبان،‌ ممکن است از نظر تأثیر پذیری و شدت بسیار متنوع باشند، ممکن است بدون اینکه تشخیص داده شوند
پیش روند یا همراه با درجات متنوعی از بیماریهای بالینی باشند، ممکن است مفید بوده یا منجر به آسیب بیشتری گردند
و ممکن است نجات بخش زندگی یا کشنده باشند.

آسیب شناسها باید قادر به تشخیص این نکته باشند که تمامی این واکنشها، واقعی،‌ ثابت و قابل تشخیص بوده
و همچنین باید آگاه از فوائد و مضرات این واکنشها در میزبان باشند.
از آنجائیکه محیط دائماً در حال تغییر است، حیوانات کاملاً به محیط پیرامون خود آداپته نشده اند و در نتیجه شانس کمی برای آنها باقی خواهد ماند.

محورهای اصلی آسیب شناسی

چهار قسمت یک بیماری که محور اصلی آسیب شناسی را تشکیل می دهند عبارتند از:

• (Etiology) علت بیماری
• مکانیسم های رشد و پیشرفت آن (Pathogenesis)
• تغییرات سلولی ایجاد شده در سلولها و ارگانهای بدن Morphologic changes))
• پیامدهای فونکسیونال ناشی از تغییرات مرفولوژیک (clinical significances)

اتیولوژی یا علت بیماری، این نکته که بیماریها یا سمپتوم های غیرطبیعی معلول˝ و به دنبال علتی رخ می دهند،‌
به اندازه تاریخ ثبت شده بشری قدمت دارد.

از دید پیروان افلاطون(Acadian 2500BC) ، ‌اگر کسی بیمار می شد،
علت آنرا قصور خود بیمار می دانستند (مثلا” گناهی که انجام داده بود ) ‌یا علت آنرا به عوامل خارجی نسبت می دادند
مثل سرما،‌ ارواح شیطانی و خدایان.

از دید علوم مدرن،‌ دو طبقه عمده از عوامل اتیولوژیک وجود دارند،
ذاتی یا ژنتیک و اکتسابی( مثل عفونی، تغذیه ای، شیمیائی، فیزیکی ). ‌دانش یا کشف علت اولیه در واقع ستون فقراتی است
که بر اساس آن تشخیص می تواند بنا نهاده شود، بیماری شناخته شود، یا درمان شکل گیرد.
با اینحال موضوع یک عامل اتیولوژیک برای یک بیماری – که از مطالعه عفونتها و اختلالات ژنی منفرد بوجود آمده – دیگر کارائی ندارد.
فاکتورهای ژنتیک بوضوح در ایجاد برخی بیماریهای شایع با منشاء محیطی مثل آترواسکلروزیس و کانسر دخالت دارد،
و محیط نیز ممکن است تأثیرات عمیقی در برخی بیماریهای ژنتیک داشته باشد.

پاتوژنز

پاتوژنز؛ عبارت است از مجموعه توالی وقایع رخ داده در پاسخ سلولها یا بافتها در مقابل عامل اتیولوژیک که از تأثیر عامل محرک اولیه
تا در نهایت نمودار شدن بیماری، اشاره می کند. مطالعه پاتوژنز همچنان یکی از حیطه های عمده و مهم آسیب شناسی است.

تغییرات مرفولوژیک؛ تغییرات مرفولوژیک به تغییرات ساختمانی در سلولها یا بافتها اشاره می کند که یا مشخصه بیماری هستند
یا از نظر تشخیصی برای روند اتیولوژیک حائز اهمیت می باشند.

بی نظمی عملکردی و اهمیت بالینی؛ ماهیت تغییرات مرفولوژیک و توزیع و گسترش آنها در ارگانها یا بافتها در عملکرد طبیعی
تداخل ایجاد کرده و تعیین کننده جلوه های بالینی(Symptoms and signs ) ، دوره و پیش گوئی بیماری می باشد.

تمام اشکال آسیب بافتی که با تغییرات مولکولی و ساختمانی در سلولها آغاز می شود،‌ موضوعی است
که اولین بار توسط رودولف ویرشو(Rudolf Virchow) ، که پدر آسیب شناسی نوین شناخته شده است، ارائه گردید.

اگر روزی چشم شما دچار اختلال شود، بخش عمده ای از زندگی تان را با مشکل مواجه می کند.
یکی از شایع ترین اختلالاتی که ممکن است در چشم پدید آید، عفونت چشم است.

    رنگ سفید کره چشم، صورتی یا قرمز رنگ می شود.
    ترشحات سبز، زرد یا سفید رنگ در گوشه چشم جمع می شود.
    مرتب از چشم اشک می آید.
    هنگام پلک زدن احساس می شود که چیزی مثل سنگ ریزه یا شن و ماسه، در چشم وجود دارد.
    پلک ها هنگام خواب خشک می شوند.
    در ناحیه پلک ها، ورم به چشم می خورد.
    یک توده دردناک و کوچک قرمز رنگ در ریشه مژه ها احساس می شود.
    در بعضی موارد به خصوص در عفونت ویروسی چشم ممکن است تب،
    گلودرد و علایم سرماخوردگی نیز همراه این نشانه‌ها باشد.

پیشگیری

عفونت چشم به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. بنابراین اگر کسی که زیاد با او در تماس هستید،
مثل اعضای خانواده، به عفونت چشمی مبتلا می باشد،شما می توانید از راه های زیر از مبتلا شدن به آن پیشگیری کنید:

دست های خود را با آب و صابون بشویید. این کار در عین راحت بودن، موثرترین راه برای جلوگیری از انتقال عفونت چشمی می باشد.
دست ها مرتبا در تماس با آلودگی های باکتریایی و ویروسی و قارچی قرار می گیرند و باید قبل از تماس با چشم، آنها را شست.

از دست زدن به صورت و چشم های خود بپرهیزید.
اگر باید دارویی را به داخل چشم خود بریزید و یا کرمی را برای دور چشم خود استفاده کنید،
حتما قبل از این کار، دست های خود را با آب و صابون بشویید.

از آرایش کردن چشم پرهیز کنید و از برخورد لوازم آرایش با چشم جدا پرهیز کنید.
ممکن است مواد آرایشی فاسد شده باشند و یا مرغوب نباشند و چشم شما نسبت به آنها حساسیت داشته باشد.

لوازم بهداشتی شخصی خود را به فرد دیگری ندهید. حوله شخصی داشته باشید
و لوازمی مانند حوله، لباس و بالش خود را هر چند وقت یک‌بار بشویید.

در صورتی که عفونت چشمی دارید، هرگز از لنزهای چشمی استفاده نکنید و اگر لنزهای شما آلوده شده اند،
قبل از استفاده مجدد آنها را ضدعفونی کنید. در مورد نحوه ضدعفونی کردن لنزهای خود از پزشک سئوال کنید.

و بسیاری موارد دیگر …

بیماری ام اس ms یا مولتیپل اسکلروزیس

سؤالات متداول درباره ms

پاسخ به سوالات متداول شما درباره پیرامون بیماری ام اس (مولتیپل اسکلروزیس). همچنین اگر سوالی درباره این بیماری دارید می‌توانید در همین بخش آن را بپرسید. در صورتی که سوال مناسب و تکراری نباشد به لیست سوالات پاسخ داده شده اضافه خواهد شد.

آیا بیماری ام اس واگیر دار است؟

خیر، این بیماری واگیر دار نیست اما ریشه‌ی ژنتیکی دارد و ممکن است در اعضای یک خانواده دیده شود اما این طور نیست که اگر با فردی که ام اس دارد در تماس باشید شما نیز این بیماری را بگیرید.

آیا ام اس کشنده است؟

این سؤالی است که بسیاری از بیماران از ما می‌پرسند. این بیماری انواع مختلفی دارد و می‌تواند خفیف یا شدید باشد اما باید بدانید که ام اس کشنده نیست و در صورت دریافت مناسب می‌تواند کنترل شود.

آیا ام اس درمان قطعی دارد؟

خیر، در حال حاضر ام اس درمان قطعی ندارد. تمام داروهایی که برای این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند روند بیماری را کند و تعداد حملات را کاهش دهند اما هیچ یک درمان قطعی این بیماری نیستند.

آیا ام اس ارثی است؟

این بیماری ریشه ژنتیکی دارد و در خانواده درجه اول بیمار شایع‌تر است اما به این معنی نیست که اگر پدر یا مادری به ام اس مبتلا بود، حتماً بچه‌ها نیز به این بیماری مبتلا می‌شوند.

آیا بیماری ام اس خطرناک است؟

این بیماری درصورتی که درمان نشود می‌تواند باعث ایجاد ناتوانی در فرد گردد و کیفیت زندگی فرد را مختل نماید. بنابراین ام اس می‌تواند بیماری خطرناکی باشد و باید درمان شود.

چه آزمایشی برای ام اس باید بدهیم؟

برای تشخیص ام اس ابتدا به علائم بیمار توجه می‌کنیم. در صورتی که علائم بیمار ما را به ابتلا به ام اس مشکوک کرد،‌ قدم بعدی انجام ام آر آی مغز و نخاع است. در صورتی که در ام آر آی پلاک‌های متعددی از ام اس دیده شد نیاز به هیچ آزمایش دیگری وجود ندارد و درمان آغاز می‌شود. اما در صورتی که یافته‌های کافی در ام آر آی وجود نداشت و ما همچنان به ام اس مشکوک بودیم باید مایع مغزی نخاعی که در عموم مردم به مایع کمر معروف است را نمونه‌گیری کرده و به آزمایشگاه بفرستیم و بر اساس آن ابتلا به ام اس را تشخیص دهیم.

درمان انواع خارش بدن، دست و پا

خارش بدن و دست و پا یک احساس ناخوشایند پوستی است که با خاراندن پوست کاهش می یابد و شایع…

خارش بدن و دست و پا یک احساس ناخوشایند پوستی است که با خاراندن پوست کاهش می یابد و شایع ترین علامت پوستی در تمامی گروه های سنی می باشد. خارش و درد شباهت هایی به هم دارند، مثلا مسیر عصبی هر دو مشترک است، تفاوت این دو در این است که خاریدن ، رفلکس خاراندن را تحریک می کند ولی درد، رفلکس تماس را قطع می کند.

در انسان خاراندن مکرر پوست موجب فعال شدن مناطقی در مغز می شود و مواد ترشح می گردد که خود موجب تشدید خاراندن می شوند ( مشابه آنچه در درماتیت آتوپیک و پسوریازیس رخ می دهد ). خارش ممکن است حاد (چند ثانیه تا یک هفته) یا مزمن (ماه ها) باشد.

علت خارش بدن و دست و پا

اپیدرم، بافت مخاطی و قرنیه منتقل کننده های حس خارش هستند. درم و بافت چربی زیرجلدی (پانیکول) فاقد اعصاب انتقال دهنده حس هستند.

رشته های عصبی C

این رشته ها مسئول انتقال حس خارش بوده و به دو نوع ظریف و غیرظریف تقسیم می شوند. رشته های ظریف عصبی C تنها ۵ درصد از رشته های عصبی C را تشکیل می دهند و به محرک های خارشی هیستامینی و گرمایی حساسیت دارند، این رشته ها سرعت انتقال بسیار آهسته ای دارند.

مابقی رشته های C (غیر ظریف) که ۹۵درصد موارد را شامل می گردند به محرک های مکانیکی خارشی (مثل تماس با پشم و گرما) حساس اند اما به محرک های هیستامینی حساسیت ندارند به همین دلیل بسیاری از مبتلایان به خارش به آنتی هیستامین ها پاسخ نمی دهند.

آلوکنزیز (Alloknesis)

علت، افزایش حساسیت مراکز عصبی مرکزی (CNS) رخ می دهد. به همین علت بیمار حتی با محرک های بسیار ملایم نظیر قلم مو نیز دچار خارش می شود. این حالت در مبتلایان به درماتیت آتوپیک مزمن شایع است. تماس با الیاف پشمی و یا تعریق، خارش را تشدید می کند.

Delusion of Parasitosis

در این اختلال بیمار باورثابت و غیرقابل تغییری مبنی بر وجود انگل و حشراتی در زیر پوست خود دارد.

ضایعات پوستی ناشی از خارش

لیکانیفیکاسیون (چرمی شدن) ، هیپرپیگمانتاسیون یا هیپوپیگمانتاسیون، براق شدن ناخن ها و پروریگوندولاریس از جمله ضایعاتی هستند که به دنبال خاراندن شدید پوست ایجاد می شوند.

بیماری های پوستی که باعث خارش می شوند

۱- درماتیت آتوپیک

در این بیماران خارش حاد به دلیل تماس های مکانیکی با لباس های پشمی رخ می دهد. آلوکنزیز کاراکتریستیک مبتلایان به درماتیت آتوپیک است. در این بیماران، عرق کردن، تغییر ناگهانی دما، پوشیدن و درآوردن لباس، تماس با لباس های پشمی موجب حملات شدید و غیرقابل تحمل خارش می شود.

این بیماران پاسخ خوبی به آنتی هیستامین ها نمی دهند و عوامل روانی نظیر اضطراب و افسردگی باعث تشدید خارش می شوند. یکی از مشکلات مهم در بیماران مبتلا به درماتیت آتوپیک، وجود خارش های شبانه ( خارش بدن در شب ) است که باعث اختلال در خواب و ایجاد خستگی و تحریک پذیری روزانه می شود.

درمان خارش ناشی از درماتیت آتوپیک

درمان های دارویی نظیر داروهای روانپزشکی ماندد داکسپین و تریمیپرامین و رفتار درمانی در بهبود ضایعات نقش دارند.

۲- خارش در بیماری پسوریازیس

بیشتر از ۷۵ درصد از مبتلایان به پسوریازیس از خارش شکایت دارند. معمولا در نواحی از بدن ایجاد می شود که ضایعات پوسته ریزی دهنده ، فعال نیستند.

۳- خارش در Notalgia Paresthetica

علت این بیماری فشرده شدن اعصاب حین عبور از عضلات تنه ناحیه کمر می باشد. معمولا درماتوم های T2 تا T6 درگیر می شوند و باعث ایجاد خارش در بین دو کتف می شود. خارش می تواند شانه، پشت و بالای قفسه سینه را نیز درگیر کند. در این بیماران سوزش نیز وجود دارد.

۴- خارش بازو و آرنج (براکیورادیال)

علت خارش بازو و آرنج تماس طولانی مدت با نور خورشید است، مخصوصا وقتی پوست خشک باشد. این اختلال در افرادی که در روزهای آفتابی به ورزش هایی نظیر گلف ، تنیس و قایق رانی می پردازند بیشتر دیده می شود. Photo Test (فوتو تست) در این بیماران منفی است.

بیماری های غیرپوستی یا سیستمیک که خود را با خارش نشان می دهند

۱- نارسایی مزمن کلیه (CKD)

نیمی از مبتلایان به نارسایی کلیه به ویژه افرادی که دیالیز می شوند از خارش شکایت دارند. در این بیماران لیکنفیکاسیون و پروریگو ندولاریس نیز ممکن است ایجاد شوند. خارش ناحیه کمر و پشت در بیماران کلیوی شایع است. در برخی از بیمارانی که دیالیز می شوند، در خارش در محل دیالیز و فیستول رخ می دهد. این بیماران پوست خشکی دارند.

درمان خارش در بیماران نارسایی مزمن کلیه

در بیماران کلیه که به خارش دچار هستند، مرطوب کننده ها تاثیری بر خارش بیمار ندارند. پاراتیروئیدکتومی (برداشتن غده پاراتیروئید) و آگونیست های اختصاصی اپیوئیدها در کاهش خارش موثرند ولی درمان اصلی، پیوند کلیه است.

۲- بیماری کبدی که باعث خارش می شوند

کلستاز یک بیماری کبدی است که باعث خارش می شود. در این بیماران، خارش مداوم بوده و کل بدن را درگیر می کند البته خارش در کف دست و پا شدت بیشتری دارد. املاح صفراوی در مبتلایان به خارش کلستاتیک بالا می رود و بین میزان املاح صفراوی و شدت خارش ارتباط مشخصی وجود دارد.

درمان خارش بدن و کف دست و پا در بیماران کبدی

کلستیرامین در بیماران کبدی مبتلا به خارش بدن، موثر است. در این بیماران می توان از نالوکسان ، نالتروکسان و بوتوفنول استفاده کرد.

۳- اختلالات تیروئیدی که باعث خارش بدن می شوند

هیپرتیروئیدی یا پرکاری تیروئید می تواند باعث خارش کل بدن شود. هیپوتیروئیدی یا کم کاری تیروئید معمولا باعث خارش کل بدن نمی شود و نواحی خاصی را درگیر می کند. درمان خارش در بیماران مبتلا به اختلالات تیروئید ، درمان تیروئید است.

۴- دیابت و خارش بدن

خارش کل بدن در بیماران دیابتی مانند افراد غیر دیابتی است اما خارش ناحیه تناسلی یا ژنیتالیا در دیابتی ها شیوع بیشتری دارد و می تواند باعث ایجاد عفونت قارچی کاندیدایی شود. گاهی نوروپاتی دیابتی خود را بصورت لیکن سیمپلکس مزمن با خارش موضعی سر و اندام تحانی (در این ها خارش سر بیشتر است) نشان می دهد. کرم کپساسین در بهبود علائم این بیماران موثر است.

۵- بیماری های خونی (هماتولوژیک) که باعث خارش بدن می شوند

در سندرم میلودیسپلاستیک و پلی سیتمی ورا ( PV ) خارش شایع است. در پلی سیتمی ورا، خارش آکواژنیک ( خارش بدن بعد از استحمام یا تماس با آب ) مدت ها قبل از ایجاد بیماری شایع است. بنابراین علت خارش بدن بعد از استحمام یا حمام کردن ممکن است بیماری پلی سیتمی ورا باشد که به همین دلیل در همه افرادی که دچار خارش بعد از استحمام یا حمام تماس با آب می شوند باید از نظر ابتلا به پلی سیتمی ورا بررسی شوند.

آنمی کمبود آهن نیز باعث خارش می شود. خارش در افرادی که مبتلا به آنمی کمبود آهن یا فقر آهن هستند اغلب در ناحیه تناسلی یا ژنیتالیا بیشتر است.

سرطان هایی که باعث خارش بدن می شوند

هر سرطان یا کانسری می تواند بصورت پارانئوپلاستیک موجب خارش شود. توصیه می شود در افرادی که خارش مزمن مقاوم به درمان دارند یا اینکه هیچ علتی برای آنها یافت نشده از نظر ابتلا به سرطان و بدخیمی ها بررسی شوند.

۱- لنفوم هوچکین و خارش بدن

خارش در بیماران مبتلا به لنفوم هوچکین به دلیل ترشح هیستامین و برادی کینین است. بین لنفوم هوچکین و خارش ارتباط قوی وجود دارد. در این بیماران خارش شدید کل بدن ، نشان دهنده پیش آگهی بد است. همچنین ایجاد خارش در بیماری که به لنفوم هوچکین مبتلا بوده و درمان شده نشان دهنده عود یا برگشت لنفوم هوچکین است. سلول های رید – اشتنبرگ با تولید اینترلوکین باعث ائوزینوفیلی محیطی می شوند.

۲- لنفوم غیرهوچکین یا نان هوچکین و خارش بدن

در این نوع لنفوم ، خارش کمتر دیده می شود. مصرف اینترفرون آلفا سیستمیک موجب کاهش خارش در این بیماران می گردد. در لنفوم پوستی سلول T و نوع اریترودرمی و سندرم سزاری خارش بسیار شدید و مقاوم به درمان ایجاد می شود.

۳- لوسمی ها و ایجاد خارش

لوسمی ها نیز می توانند باعث ایجاد خارش در بدن شوند. شایع ترین لوسمی که خارش ایجاد می کند CLL است. اگر بیماری که به CLL مبتلاست توسط حشرات گزیده شود ممکن است واکنش های شدیدی در آنها ایجاد شود.

بیماری ایدز و خارش بدن

در مبتلایان به ایدز، خارش بدن ممکن است اولین علامت ابتلا به ایدز باشد. خارش در این بیماران معمولا شدید و مقاوم به درمان است. خارش در مبتلایان به ایدز اگر همراه با افزایش IgE و ائوزینوفیلی محیطی باشد، نشان دهنده پیش آگهی بد است. بیماران مبتلا به ایدز مستعد گرفتاری به برخی از بیماری های پوستی نیز هستند از جمله این بیماری ها می توان به فولیکولیت ائوزینوفیلیک ، درماتیت آتوپیک ، پسوریازیس ، گال ، بثورات دارویی ، خشکی پوست ، ایکتیوز اکتسابی اشاره کرد.

درمان خارش بدن در بیماران مبتلا به ایدز

در درمان خارش در ایدز می توان از استروئید های موضعی ( کورتون پوستی ) ، فتوتراپی یا نور درمانی با UVB و آنتی هیستامین ها استفاده کرد. داروهای ضد ویروسی نیز در کاهش خارش بیماران موثر اند. همچنین می توان از تالیدومید درصورت ابتلا به پروریگو ندولاریس استفاده کرد.

خارش ناشی از دارو

هر دارویی می تواند باعث ایجاد خارش شود. خارش دارویی معمولا با کهیر و قرمزی و اریتم ( ضایعات سرخکی ) تظاهر پیدا کند. گاهی اوقات داروها ممکن است خارش عمومی بدن و مقاوم به درمان ایجاد کنند. قطع دارو باعث بهبود علائم می شود.

خارش در افراد مسن و سالمندان

مهم ترین علت خارش در افراد سالخورده و پیر و مسن خشکی پوست است. البته بیماری هایی نظیر نارسایی کلیه ، گال ، اگزما ، داروها نظیر کاپتوپریل و اپیوئید ها نیز در افراد مسن دخیل اند.

خارش ناشی از اختلالات روانی یا سایکوژنیک

هرگاه سایر علل رد شد باید به علل روانی خارش شک کرد. اختلالات اضطرابی ، افسردگی و سایکوز و اسکیزوفرنی می توانند خارش ایجاد کنند. خارش روانی باعث اختلال خواب نمی شود. برای درمان خارش ناشی از افسردگی و استرس و اضطراب باید از داروهای خوراکی استفاده نمود و داروهای موضعی تاثیری ندارند. داروهای ضر افسردگی مانند فلوکستین موثر اند.

درمان خارش بدن – درمان پزشکی خارش و درمان خانگی و گیاهی خارش بدن

برای درمان خارش ، اولین قدم تشخیص علت خارش است.

داروهای شیمیایی و گیاهی موضعی برای درمان خارش

۱- مرطوب کننده های گیاهی و پارافین و کرم اوره

این مرطوب کننده ها برای درمان خارش در بیمارانی که پوست خشک دارند نظیر افراد مسن استفاده می شوند.

۲- مانتول ۱ درصد در اتانول ۹۰ درصد موضعی

در خارش های ناشی از هیستامین تجویز می گردد.

۳- کرم دوکسپین یا داکسپین ۵ درصد

در خارش ناشی از درماتیت ها موثر است اما باعث خواب آلودگی و حساسیت تماسی می شود.

۴- کرم های بی حس کننده نظیر کاپساسین یا کرم حاوی فلفل

در مصرف کوتاه مدت در بهبود علائم ناشی از خارش موثر اند. باعث سوزش می شوند. در خارش ناشی از زونا ، نوروپاتی دیابتی ، Notalgia Paresthetica و خارش موضعی بازو و آرنج ( براکیورادیالیس ) موثر اند.

۵- آنتی هیستامین ها و کورتون های موضعی برای درمان خارش

درصورتی که التهاب موضعی به همراه خارش وجود داشته باشد اندیکاسیون دارند ولی اگر التهاب وجود نداشته باشد معمولا به کار برده نمی شوند.

داروهای شیمیایی و گیاهی خوراکی برای درمان خارش

۱- آنتی هیستامین های خوراکی نسل اول برای خارش های کهیری.

۲- دوکسپین یا داکسپین خوراکی در درمان خارش مقاوم.

۳- نالوکسان، نالتروکسان در درمان خارش کف دست و پا در کلستاز و بیماری کبدی.

۴- پاروکستین در درمان خارش ناشی از سرطان ها.

۵- میرتازاپین در درمان خارش لنفوم پوستی سلول T.

۶- گاباپنتین در درمان خارش های نامشخص و خارش های اورمیک.